Znicz olimpijski płonie i Zimowe Igrzyska Olimplisjkie 2018 czas zacząć. A tymczasem zadałam sobie pytanie co muzyka może zrobić dla aktywności fizycznej? Zgodnie z wynikami badań – bardzo dużo. Na tyle dużo, że warto wspomnieć o benefitach wykorzystania muzyki w sporcie. Choć nie obejdzie się również bez przestrogi 🙂
1. Muzyka przed ćwiczeniem daje kopa
Wykorzystując muzykę przed ćwiczeniami możemy osiągnąć pewnego rodzaju przygotowanie organizmu do intensywnego treningu. Na przykład słuchanie stymulującej i energicznej muzyki przed wykonywanymi ćwiczeniami prowadziło do krótszych czasów w biegu czy zwiększonego napięcia mięśni (Karageorghis, Priest, 2012).
2. Muzyka (niesynchroniczna) w trakcie ćwiczenia motywuje i zwiększa wytrzymałość
Celem słuchania muzyki podczas wykonywania ćwiczeń może być wykorzystanie jej jako towarzysza-motywatora. Wprawdzie nie ma zbyt mocnych dowodów na to, że słuchanie muzyki zwiększa liczbę powtórzeń ćwiczeń (np. liczby wykonanych pompek czy przysiadów), ale słuchanie motywacyjnej muzyki może prowadzić do większej wytrwałości w wykonywaniu ćwiczeń (np. w trzymaniu ciężarów) i do poczucia mniejszego zmęczenia. Co ciekawe, sam instrument perkusyjny nie daje takiego efektu jak muzyka i choć to rytm muzyki ma w sporcie znaczenie, to pozbawiony kontekstu muzycznego nie ma już takiej mocy.
Muzyka w sytuacji zmęczenia ćwiczeniem fizycznym może działać jako swoisty dystraktor odciągający naszą uwagę. Innym powodem, dla którego możemy odczuwać mniejsze zmęczenie to fakt wprowadzania nas przez muzykę w pozytywny nastrój. Patrząc przez różowe okulary jesteśmy w stanie ocenić nasze zmęczenie na mniejsze niż wtedy, gdy nie mamy tego pozytywnego elementu.
3. Ćwiczenia wykonywane synchronicznie do muzyki powodują mniej zmęczenia i są bardziej efektywne
Szczególnie ciekawe, ale też niezupełnie zaskakujące jest to, że kobiety chętniej i lepiej reagują na ćwiczenia do muzyki (zwłaszcza tej motywującej) niż mężczyźni, którym jest trudniej koorydnować ruchy z tempem muzycznym.
Ćwiczenia do muzyki synchronicznej mogą również wiązać się z mniejszym zużyciem tlenu i niższym poziomem mleczanu we krwi .
4. Uspokajająca muzyka może ułatwiać regenerację
Zbyt wielu badań w temacie regeneracji sportowej i muzyki nie ma. Jest jednak sporo badań wskazujących na pozytywne działanie muzyki na ciało i umysł po ekspozycji na stresory. Muzyka działa tutaj kojąco nie tylko na samopoczucie ale również na fizjologię (np. ciśnienie krwi czy tętno).
5. Trochę minusów na koniec
Trening czyni mistrza, a mistrz koncentruje się na tym co ma do zrobienia. Muzyka towarzysząca mniej wytrenowanym osobom może przynosić więcej benefitów niż tym, którzy są już na wysokim poziomie wytrenowania. Być może jest to wynikiem skupienia się na konkretnych zadaniach, podobnie jak się to ma u sportowców wyczynowych, a w czym muzyka może przeszkadzać.
Do muzyki można się przywyczaić. A wtedy jej stymulujące działanie może przestać być efektywne, w związku z tym dobrze jest stosować ją sporadycznie.
Z uwagi na swoją właściwość dystrakcyjną, muzykę lepiej odstawić gdy trenujemy w okolicznościach wymagających od nas uważności na informacje związane z naszym bezpieczeństwem – np. na drogach.
Karageorghis, C. I., & Priest, D. L. (2012). Music in the exercise domain: a review and synthesis (Part I). International review of sport and exercise psychology, 5(1), 44-66.
Karageorghis, C. I., & Priest, D. L. (2012). Music in the exercise domain: a review and synthesis (Part II). International review of sport and exercise psychology, 5(1), 67-84.